دهان ما پر از انواع باکتری‌های مفید و مضر است. وقتی شکری که در غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود با دندان تماس برقرار می‌کند، باکتری‌ها آن را مصرف و اسید تولید می‌کنند. تولید اسید در دهان به ایجاد پلاک باکتری منجر می‌شود. با ترمیم دندان پوسیده اگر زمانی که پلاک نرم است از دندان خارج نشود، به تدریج سخت و سفت خواهد شد. به خصوص در دندان‌های عقبی خارج کردن آن سخت خواهد شد. پلاک مواد معدنی موجود در مینای دندان را می‌خورد و از بین می‌برد. وقتی مینا خراب شود، اسید و باکتری‌ها شروع به پوشاندن سطح عاج دندان که نرم‌تر و آسیب پذیر تر است می‌کنند. اگر در این مراحل دندان درمان نشود باکتری‌ها به سمت پالپ دندان حمله کرده و باعث عفونت دندان شده و شما احساس درد خواهید کرد.
علائم پوسیدگی دندان
هنگام که برای اولین بار حفرات دندانی ایجاد می‌شوند، شما علائمی احساس نخواهید کرد. با بدتر شدن پوسیدگی دندان ممکن است لکه سیاه، قهوه‌ای یا سفید روی سطح دندان ایجاد شده یا هنگام گاز زدن یا فشار دادن دندان و یا خوردن مواد غذایی شیرین، خوردن مواد غذایی داغ یا سرد احساس درد کنید.
عوامل تشدید کننده پوسیدگی دندان
- سیگار کشیدن
- داشتن دیابت
- خوردن غذاهای شیرین
- عدم مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم
- عدم مراجعه منظم به دندان پزشک جهت غربالگری و پیگیری
- خشکی دهان یا عدم ترشح کافی بزاق
راه‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان
- مسواک زدن بعد ازهر وعده غذایی، استفاده از نخ دندان برای پاک کردن فضای و فاصله بین دندان، استفاده از دهان شویه و خمیر دندان‌های حاوی فلوراید
- محدود کردن میان وعده‌های غذایی، به خصوص زمانی که غذاهای شیرین می‌خورید.
- غذاهای سالم برای دندان مصرف کنید. استفاده از میوه‌ها و سبزی‌های تازه، به دلیل این که به ترشح بزاق کمک می‌کنند و مینای دندانترمیم می‌شود، اجتناب از غذاهای شیرین، چیپس، پفک و…
- معاینه مرتب دندان، جرم گیری و دیگر درمان‌ها می‌توانند به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک کنند.
درمان پوسیدگی دندان
درمان پوسیدگی بستگی به شدت آسیب دندان‌هایتان دارد. اگر آسیب جزئی و در مراحل ابتدایی باشد، استفاده از وارنیش و خمیر دندان حاوی فلوراید می‌تواند مفید باشد؛ اما اگر پوسیدگی منجر به ایجاد حفره در دندان شده باشد، می‌بایست نواحی پوسیدگی را خالی کردن و سپس دندان را پر گردد.
انواع ترمیم دندان
ترمیم دندان به روش‌های گوناگونی انجام می‌شود. ولی می‌توان آن‌ها را به دو دسته کلی به شرح ذیل زیر تقسیم بندی کرد.
- ترمیم مستقیم دندان‌ها
- ترمیم غیر مستقیم دندان‌ها
ترمیم مستقیم دندان‌ها
درترمیم مستقیم تمامی کارهای مربوط به رفع مشکلات دهان و دندان، در داخل دهان انجام شده؛ که شامل پر کردن و یا قرار دادن پروتز است. به این ترتیب که یک ماده نرم و قابل انعطاف را در داخل حفره دندان که قبلاً توسط دندانپزشک آماده شده و تمیز است، قرارداده می‌شود. سپس این مواد سخت و محکم می‌شوند تا بتوانند دندان آسیب دیده فرد را ترمیم کنند و گاهی نیز ظاهر آن را بهتر کند. پر کردن دندان و قراردادن پروتزهای درون دندان مقرون به صرفه است و در اغلب موارد مشکل بیماران را برطرف می‌کند و مورد استقبال عامهٔ مردم قرار می‌گیرد. برای پر کردن دندان معمولاً از سه نوع ماده اولیه استفاده می‌شود:
ترمیم دندان با آمالگام
آمالگام نقره یک ترکیب متشکل از ۵۰ درصد جیوه و ۵۰ درصد نقره، قلع، روی و مس است؛ که با توجه به قیمت پایین، دوام زیاد و استثنایی آن و سهولت قراردادن بر روی دندان از جمله مزایای آمالگام نقره است. آمالگام نقره‌ای از بُعد زیبایی عام پسند نبوده و امکان بزرگ و یا کوچک شدن آن داخل دندان وجود دارد. همین عامل می‌تواند به ترک خوردگی دندان منجر شود. همچنین غذا و باکتری‌ها داخل دندان شده و سبب پوسیدگی و ایجاد حفره دندانی می‌شود.
ترمیم دندان با کامپوزیت
پروتزهای کامپوزیت که از رزین‌های ترکیبی تولید می‌شوند، به دلیل رنگ متناسب با دندان مورد پسند بسیاری از افراد است. پروتزهای کامپوزیتی درمقایسه با آمالگام نقره، بسیار گران‌تر و دوام آن نیز پایین‌تر است. پروتزهای کاپوزیتی به صورت میانگین باید هر پنج سال یک بار تعویض شود.
ترمیم غیر مستقیم دندان‌ها
ترمیم دندان پوسیده در روش‌ترمیم غیر مستقیم دندان‌ها، ساخت مواد و مراحل اولیه در بیرون از دهان فرد انجام می‌شود. ونیرها (ونیر کامپوزیت)، تاج‌ها، پل‌ها و ایمپلنت ها از انواع روش‌ترمیم غیر مستقیم دندان است. در پروسه ترمیم غیر مستقیم دندان‌ها که شامل معاینه دهان و دندان، آماده کردن دندان، ساخت مواد و یک ونیر موقت، روکش دندان و … است. درنتیجه کار و زحمت بیشتری را می‌طلبد وباعث می‌شود هزینه آن نسبت به ترمیم مستقیم بالاتر باشد. این روش می‌توانند یک راهکار خوب و پایدار برای درمان دندان‌های آسیب دیده باشد و ظاهر دندان‌های شما را زیبا کند.
باندینگ دندان
ونیر ها یا همان باندینگ های غیر مستقیم دندانی، لایه‌های باریکی از پورسلین هستند؛ که می‌توانند جایگزین دندان‌های دارای لک و یا دارای شکل نامناسب و یا پوسته دندان آسیب دیده باشند. طراحی این روکش‌ها متناسب با شکل و رنگ دندان‌ها، جذاب و خواستنی است.
روکش‌های دندان
روکش‌های دندانی موادی هستند که به شکل کامل سطح دندان‌ها را می‌پوشانند. این روکش‌ها از قبل آماده شده و به کمک چسب مخصوص بر روی دندان قرار می‌گیرند و باعث می‌شوند ظاهردندان سالم جلوه کند. روکش‌ها ممکن است از جنس فلز (نظیر طلا یا تیتانیوم)، سرامیک (نظیر زیرکونیا، سیلیکا یا آلومینا) و یا یک کامپوزیت ترکیبی فلز و سرامیک تولید شود. به روکش دندان، سر پوش‌های دندان نیز گفته می‌شود.
هزینه‌ترمیم دندان
هزینه‌ترمیم دندان به موارد زیادی بستگی دارد که شامل موارد زیر است.
میزان پوسیدگی دندان
ترمیم یک سطحی( در صورتی که فقط سطح جونده دندان نیاز به ترمیم داشته باشد، به آن ترمیم یک سطحی می گویند).
ترمیم دو سطحی( درصورتی که علاوه برسطح جونده دندان، سطوح بین دندانی هم نیاز به ترمیم داشته باشد، ترمیم دو سطحی دندان نامیده می‌شود).
ترمیم سه سطحی( درترمیم های سه سطحی، هر دو سطح بین دندانی و سطح جونده درگیر خواهد شد).
مواد به کار رفته درترمیم دندان
نوع موادی که درترمیم دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد درمحاسبه هزینه دندان تأثیر گذار است. مواد آمالگام که در ابتدای نقره‌ای رنگ هستند و بعد به مرور زمان در دهان سیاه می‌شوند ارزان‌تر از مواد بکار رفته در کامپوزیت نوری است.
مراحل پرکردن دندان
ابتدا دندانپزشک دندان را معاینه و اطراف دندان‌های آسیب دیده را بی حس می‌کند. سپس با کمک مته و یا لیزر قسمت پوسیده شده دندان را بر می‌دارد. انتخاب ابزار کار بستگی به میزان پوسیدگی، مهارت دندانپزشک و تجهیزات دندانپزشکی دارد. سپس حفره ایجاد شده از باکتری‌ها، باقی مانده پوسیدگی، خونابه، پاک و حفره با مواد رنگِ دندان به صورت لایه لایه پر می‌شود. سپس با تاباندن اشعه خاصی، هر لایه محکم و آن را شکل می‌دهد. در صورتی که پوسیدگی نزدیک به ریشه دندان باشد، از گلس اینومر، رزین کامپوزیت یا مواد دیگر برای محافظت از عصب استفاده می‌شود. پس از پرکردن حفر، کار اصلی‌ترمیم دندان به پایان رسیده و دندانپزشک به صیقل دندان می‌پردازد.
بیشتر بخوانید:
