دندان عقل

در طول عمر دندان‌های ما در مراحل مختلف رشد کرده و رشدشان ادامه می‌یابد. از زمان نوزادی تا نوجوانی، دندان‌ها طی چند مرحله رشد می‌کنند. ابتدا دندان‌های پیش، سپس دندان‌های نیش و بعد دندان‌های آسیاب، دندان عقل هم آخرین دندانی است که در سنین 25-18 سالگی رویش می‌کند. البته در برخی موارد دیده‌شده است که این اتفاق زودتر از این زمان اتفاق افتاده است. نام‌گذاری این دندان هیچ ربطی باعقل ندارد این دندان‌ها، چهار عدد هستند که در پشت دندان‌های آسیاب و دو طرف فک بالا و پایین قرار دارند. نحوه بیرون آمدن این دندان‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این دندان‌ها معمولاً نهفته یا نیمه نهفته هستند اما می‌توانند به‌صورت کامل نیز بیرون بیایند. دندان عقل در همه افراد کاملاً رشد نکرده و قابل‌دیدن نیست. دندان‌هایی که دیده نمی‌شوند، نهفته نامیده می‌شوند. این دندان که آخرین دندان روئیده در دهان است سبب مشکلاتی ازاین‌قرار می‌شود.

– رشد نادرست آن (به‌صورت افقی) موجب تحلیل ریشه دندان آسیاب می‌شود.

– کیست و تومورهایی در اطراف دندان عقل نهفته ایجاد می‌شود.

– استخوان فک به‌وسیله این دندان ضعیف شده و استحکام آن را در برابر ضربه از بین می‌برد.

– این دندان سبب به‌هم‌ریختگی و نامرتب شدن سایر دندان‌ها می‌شود.

تعداد زیادی از افراد در طول زندگی با این دندان نهفته مشکلی ندارند اگر این دندان به‌طور طبیعی رشد کند و فضای کافی برای رشد آن وجود داشته باشد، نه‌تنها سبب بروز مشکل نمی‌شود بلکه در جذب و هضم غذا هم کمک مؤثری خواهد نمود. ولی اگر فضا برای رشد آن کافی نباشد، به دندان آسیاب دوم آسیب وارد می‌آورد. رشد دندان عقل به وضعیت فک افراد بستگی داشته و اگر رشد آن طبیعی باشد، لازم نیست کشیده شود.

طول عمر دندان عقل

عمر و دوام این دندان نیز مشابه دندان‌های دیگر است. چون این دندان‌ها دیرتر درمی‌آیند، بنابراین دیرتر پوسیده می‌شوند و اگر بهداشت دهان و دندان به‌خوبی رعایت شود، احتمال پوسیدگی آن به حداقل می‌رسد. با توجه به این‌که فضای فک در خانم‌ها نسبت به آقایان کمتر است، جراحی این دندان در آن‌ها بیشتر از آقایان دیده می‌شود.

علائم و نشانه‌های درآمدن دندان عقل

– درد شدید در نواحی گوش، چشم یا سر

– درد فک یا بخش پائین دهان

– فشار در لثه

– التهاب لثه و خراش در آن

– دندان درد و گوش‌درد

کشیدن دندان عقل

ازآنجا که این دندان‌ها نقشی در جویدن غذا ندارد، به سبب مشکلاتی که به وجود می‌آورند، شاید لازم باشد از فک خارج شوند. البته اگر مشکلی ایجاد نکنند خارج کردن آن‌ها به صلاح نیست. چون این کار به اعصاب دندان آسیب وارد می‌آورد. این دندان عموماً زمانی فرد را با مشکل روبرو می‌کند که زیر لثه باقی‌مانده و به‌جای اینکه همانند دندان‌های دیگر به‌طور عمودی رشد کند به شکل افقی نمود پیدا کند. کوچک بودن فک و عدم وجود فضای کافی برای رشد دندان سبب فشار به دندان مجاور و درد و آسیب به دندان سالم می‌شود.

برخی اوقات این دندان‌های نهفته می‌توانند ریشه دندان‌های آسیاب را تحت‌فشار قرار داده و درد شدیدی ایجاد نمایند. گاهی اوقات این دندان به‌طور کامل از لثه بیرون نمی‌آید که این امر نیز بسیار دردناک بوده و فرد با ناراحتی زیادی روبرو می‌شود. در بعضی از افراد نیز تنها در هنگام جویدن غذا و فشار بر روی آن‌ها درد احساس می‌شود و در حالت عادی هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند. ازآنجاکه دندان‌های نهفته نمی‌توانند رشد صحیحی داشته باشند بر روی دندان‌های دیگر تأثیر مخربی می‌گذارند.

احساس درد در ناحیه فک در زمان رشد دندان عقل موضوع تازه‌ای نیست. گیرکردن مواد غذایی و باکتری در لثه می‌تواند باعث تورم لثه در محل این دندان شود که با استفاده از کمپرس یخ می‌توان درد را تسکین داد. کج بودن این دندان و زاویه‌دار بودن آن در حین رشد، سبب بی‌نظمی در دندان‌ها، شلوغی و فشار دندان‌ها و احساس درد می‌شود. در صورت احساس درد در فک لازم است با پزشک مشورت کرد تا درمان مناسب تجویز شود.

سن مناسب برای خارج کردن دندان عقل

بهترین سن برای کشیدن دندان نهفته، زیر 20 سالگی است. چون در این سن هنوز ریشه دندان در لثه و فک محکم نیست و خارج کردن آن بسیار راحت است و توأم با درد کمتری خواهد بود. البته در سن 40-20 سالگی نیز امکان کشیدن آن هنوز وجود دارد و بعد از 40 سالگی کشیدن این دندان سخت‌تر خواهد شده و ممکن است سبب خونریزی شود.

درمان درد دندان عقل

– استفاده از مسکن

– ضدعفونی کردن دهان با آب‌نمک

– خوردن غذاهای نرم

متخصص ارتودنسی با رادیوگرافی می‌تواند وضعیت دندان را در دهان بررسی نموده و در مورد آن تصمیم‌گیری کند این کار ازجمله اقدامات ضروری است که حتماً باید انجام شود. ازآنجا که دندان از اعضاء حساس بدن محسوب می‌شود لازم است هر 6 ماه توسط دندانپزشک ترمیم و زیبایی دندان معاینه شود تا در اثر وجود مشکل سریعاً به رفع آن پرداخته و سلامتی دندان‌ها حفظ گردد.

مصرف آنتی‌بیوتیک بعد از کشیدن دندان عقل

پزشکان بر این باورند که تجویز آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت پس از جراحی یا کشیدن دندان نهفته امری ضروری است؛ اما وضعیت برخی از افراد ایجاب می‌کند که آنتی‌بیوتیک حتماً مصرف شود.

بیشتر بخوانید👈 هر آنچه که باید در مورد کشیدن دندان بدانید!

– افرادی که دچار نقص ایمنی هستند.

– افرادی که به بیماری خاص مبتلا هستند.

– افرادی که در هنگام خارج کردن دندان عقل عفونت دارند.

کشیدن هم‌زمان دندان عقل بالا و پایین

اگر شرایط به‌گونه‌ای باشد که نیاز به جراحی وجود نداشته باشد و بیمار نیز به بیماری خاصی مبتلا نباشد پزشک می‌تواند مبادرت به کشیدن هم‌زمان دندان‌های عقل بالا و پائین کند.